دلایل اهمیّت کنترل (تنظیم) هوشمند دما در مرغداری
تهیّه و تدوین: بخش تحقیق و توسعۀ شرکت «بهین رایانۀ نقشینه»
بازنگری و ویرایش ادبی: دکتر نفیسه راستگو
تاریخ انتشار:
مقدّمه
پارامتر دما در مرغداری به سبب حساسیّت گونههای طیور (پرندگان) نسبت به دما، اهمّیّت خاصّی دارد. از آنجا که دامهای گوشتی، در طول مراحل پرورش، رشد سریعی دارند، ارزش این معیار برجسته است. بهعبارتدیگر، عدم کنترل (تنظیم) دما میتواند سبب کاهش بهرهوری، افزایش مرگومیر و کاهش میزان تولید پرنده شود؛ ازینرو پرورشدهندگان میتوانند با کنترل هوشمند دما بر بهرهوری و میزان تولید بیفزایند.
دلایل اهمّیّت کنترل دما در مرغداری
در بحث بازه مناسب پرورش طیور (پرندگان)، موضوع کنترل دما، برای حفظ شرایط ایدهآل جوجههای گوشتی پرورشی، حائز اهمّیّت است. در صورتی که پرنده شرایط دمایی مناسبی نداشتهباشد، تحت تأثیر استرس حرارتی قرارگرفته و این، به کاهش وزنگیری و افزایش مرگومیر پرنده میانجامد؛ حال آنکه با کنترل دما، شرایط رشد پرنده تسهیل میشود و بهرهوری افزایش مییابد.
دمای داخل فارمهای پرورش جوجههای گوشتی، میبایست با توجه به مراحل رشد و پرورش پرنده تغییر کند. در ابتدا، به دلیل زمانبربودن تنظیم مکانیسم دما در پرندههای تازه متولد شده، پرنده قادر به تنظیم تعادل حرارتی نیست و در این مرحله، نیاز به دمای بالاتری نسبت به پرنده بالغ دارد. در مراحل بعدی، باید دمای سالن نسبت به روزهای اول کاهش یابد، زیرا افزایش دما در این دوره، سبب کاهش میزان اشتهای پرنده و در نتیجه عدم افزایش وزن آن میشود.
منطقه آسایش دمای پرنده، شرایطی است که در آن پرنده با حداقل تلاش میتواند دمای بدن خود را ثابت نگهدارد. این منطقه دمایی، به سطح تغذیه و شرایط اسکان پرنده بستگی دارد. کاهش و افزایش دمای منطقه آسایش، با تغییر رفتار پرنده همراه است؛ افزایش دما سبب تسریع تنفس پرنده و کاهش آن موجب تجمّع پرندگان در کنار یکدیگر میشود.
پایینترین دمای بحرانی LCT نامیدهمیشود. اگر دما به کمتر از آن برسد، پرندگان شروع به استفاده از انرژی خوراک برای گرمکردن خود میکنند و در نتیجه مصرف خوراکشان بیشتر میشود. بالاترین دمای بحرانی HTC نامیدهمیشود. اگر دما از این ناحیه بیشتر شود، پرندگان دیگر قادر به دفع گرمای خود نیستند، در نتیجه مصرف خوراکشان پایین میآید و به تبع آن تولید کاهش مییابد.
کنترل هوشمند دما در مرغداری
چنانچه اشاره شد، به دلیل حساسیّت گونههای طیور نسبت به نوسانات دما، کنترل هوشمند این پارامتر در سالنهای پرورش ضروری است. منظور از کنترل هوشمند، حالتی است که پرورشدهندگان بتوانند به صورت خودکار دما را در سالن پرورش مدیریت کنند و در نتیجه کیفیت زندگی پرنده را بهبود بخشند. تجهیزات کنترل هوشمند در سالنهای پرورش مانند: فنها، هیترها و غیره، کنترل دما را برای پرورشدهندگان در طول دورۀ پرورش، امکانپذیر میسازند. این کنترل هوشمند دما، بیشک کنترل منطقه آسایش دمایی پرنده را نیز آسان میکند.
مانیتورینگ دما و کنترل آن در سالنهای پرورش، بخشی از اتوماسیون هوشمند طیور است. امروزه، هوش مصنوعی با کنترل هوشمند دما و ثبت و نگهداری دادهها، امکان پیشبینی رخدادهای مرتبط با دما را در سالنهای پرورش طیور فراهم کردهاست؛ بنابراین، بهرهگیری از دادههای هوش مصنوعی و پیشبینی رخدادهای آتی، میتواند موجب افزایش میزان تولید و بهرهوری سالنهای پرورش شود.